Wat is een firewall? Een firewall werkt als de bewaker van een netwerk en controleert al het dataverkeer dat binnenkomt en naar buiten gaat. Net als een echte beveiliger houdt de firewall alles in de gaten en zorgt hij dat alleen veilig verkeer wordt toegelaten. In dit artikel lees je wat een firewall is, hoe het werkt, welke soorten er zijn, wat de voordelen en nadelen zijn en waar je het voor gebruikt.
Wat is een firewall en hoe werkt het?
Een firewall is een beveiligingssysteem dat voorkomt dat ongewenst of schadelijk verkeer in een netwerk terechtkomt. De firewall staat tussen het interne netwerk en het internet en controleert alle pakketjes data die binnenkomen of vertrekken. Als een datapakket veilig is en voldoet aan de ingestelde regels, mag het door.
Als het verdacht of ongewenst is, wordt het geblokkeerd. De firewall bepaalt dit op basis van verschillende factoren, zoals IP-adressen, poorten, protocollen of de inhoud van het verkeer. Hierdoor voorkomt de firewall aanvallen zoals DDoS, ongewenste toegang of datadiefstal.
Wil je precies weten wat een DDoS-aanval is en hoe je jezelf ertegen beschermt, lees dan ons artikel: Wat is een DDoS aanval en hoe voorkom je het in WordPress?
Hoe controleert een firewall dataverkeer?
Een firewall werkt als een grenscontrole. Elk datapakket wordt onderzocht. De firewall kijkt waar het pakket vandaan komt, waar het naartoe gaat, en welk soort informatie het bevat. Als de gegevens overeenkomen met de regels, wordt het pakket toegelaten.
Als er iets niet klopt, wordt het direct geblokkeerd. Een firewall kan zelfs pakketten aanpassen of herschikken zodat het netwerk slimmer en veiliger blijft werken.
De 7 lagen waar firewalls mee werken
Firewalls kunnen op verschillende netwerk-lagen werken. Elke laag heeft een eigen rol: Laag 1 gaat over de fysieke verbindingen zoals kabels of radiosignalen. Laag 2 regelt hoe data binnen een lokaal netwerk wordt verstuurd. Laag 3 bepaalt hoe data tussen meerdere netwerken wordt verzonden.
Laag 4 kijkt naar de verbinding tussen applicaties. Laag 5 beheert sessies tussen applicaties. Laag 6 zorgt voor de weergave van data. Laag 7 is de applicatielaag, waar websites en software actief zijn. Sommige firewalls controleren alleen de lagere lagen, terwijl geavanceerde firewalls ook volledige inhoud van pakketten controleren.
Soorten firewalls
Firewalls zijn er in verschillende soorten:
Packet filtering firewall
Controleert elk pakket afzonderlijk. Dit is een eenvoudige beveiligingsmethode waarbij wordt gekeken naar bron, bestemming en poorten. Wanneer een pakket overeenkomt met de regels, mag het door.
Circuit level gateway firewall
Controleert niet alleen de pakketten, maar ook de verbinding zelf. Zodra een verbinding veilig is, wordt verkeer doorgelaten zonder verdere controle.
Stateful inspection firewall
Onthoudt eerdere verbindingen en pakketjes. Zo kan de firewall herkennen of nieuwe pakketjes horen bij legitiem verkeer of bij een aanval.
Proxy firewall
Deze firewall controleert verkeer op applicatieniveau. De firewall opent pakketten, leest de inhoud en bepaalt of het veilig is. Dit is zeer effectief, maar kan iets trager zijn.
Next generation firewall
Een combinatie van meerdere firewalltechnieken. Deze firewalls kunnen inhoud analyseren, sessies controleren en nieuwe bedreigingen automatisch herkennen.
Hybride firewall
Een samenstelling van twee of meer soorten firewalls in één netwerk om verschillende soorten verkeer beter te beveiligen.
Voordelen en nadelen van verschillende firewalls
Hieronder een overzicht van belangrijke firewalltypen met hun voordelen en nadelen:
| Type firewall | Voordelen | Nadelen |
|---|---|---|
| Packet-filter firewall (statisch) | Eenvoudig en makkelijk te configureren | Beperkte flexibiliteit, kan geen inhoud inspecteren |
| Circuit-level gateway | Flexibeler dan packet-filtering, werkt op sessieniveau | Herkent geen geavanceerde bedreigingen |
| Stateful inspection | Flexibeler dan packet filtering, controleert sessies | Kan soms toegestaan verkeer onterecht blokkeren |
| Proxy firewall | Controleert inhoud en applicatielaag | Kan invloed hebben op netwerksnelheid |
| Next-generation firewall | Sterke bescherming tegen geavanceerde aanvallen | Duurder en complexer |
| Hybride firewall | Combineert voordelen van meerdere firewalls | Complexer en duurder |
Software firewall
Een software firewall wordt op een computer of server geïnstalleerd en controleert welk verkeer wordt toegelaten. De beheerder kan regels instellen, bijvoorbeeld dat alleen HTTP verkeer door mag en FTP of SSH wordt geblokkeerd.
Loop je in WordPress tegen problemen met mappen of bestanden aan, dan helpt deze uitleg verder: Bestands- en mappermissies in WordPress: wat het zijn én hoe je ze oplost
Persoonlijke firewall
Deze firewall werkt op pc’s, laptops of mobiele telefoons. De persoonlijke firewall controleert websites en inkomende verbindingen en blokkeert verdachte activiteiten.
Hardware firewall
Een hardware firewall is een apart apparaat dat tussen het netwerk en internet staat. Veel routers bevatten een hardware firewall. Ze worden vooral gebruikt in grotere netwerken.
Virtuele en cloud firewalls
Virtuele firewalls werken in virtuele omgevingen, bijvoorbeeld tussen verschillende virtuele machines. Cloud firewalls zijn speciaal gemaakt voor cloudplatformen en controleren verkeer van containers of virtuele servers.
Host firewall vs netwerk firewall
Een netwerk firewall beschermt het hele netwerk. Een host firewall beschermt een enkel apparaat en wordt daar direct op geïnstalleerd.
Waar wordt een firewall voor gebruikt?
Firewalls worden op veel manieren gebruikt: Ze beschermen tegen hackers en malware. Ze slaan netwerkactiviteiten op zodat verdachte patronen zichtbaar worden. Ze kunnen verkeer filteren en verdachte verbindingen blokkeren. Bedrijven gebruiken firewalls om toegang tot bepaalde websites of diensten te beperken.
Voordelen van firewalls
Een firewall beschermt privacy en systemen tegen indringers. Het zorgt ervoor dat alleen veilig verkeer binnenkomt. Het netwerk blijft overzichtelijk en snel omdat verkeer geordend wordt verwerkt. Firewalls helpen ook fraude en phishing tegen te gaan.
Nadelen van firewalls
Controle kost tijd en kan een netwerk vertragen, vooral bij grote hoeveelheden verkeer. Als regels te streng zijn, kan de firewall ook veilig verkeer blokkeren. Daarom wordt een firewall vaak gecombineerd met antivirus en andere beveiligingslagen.
Wil je jouw site sneller maken, ook als je extra beveiliging gebruikt, bekijk dan: WordPress website sneller maken: 23 bewezen methodes
Belangrijke tips voor beheer
Een firewall moet altijd up to date blijven. Door te combineren met antivirus ontstaat dubbele bescherming. Het beperken van toegestane poorten en IP adressen maakt misbruik moeilijker. Backups blijven belangrijk om systemen te herstellen na storingen.
Gebruik je WordPress? Dan kun je naast een firewall ook veel beveiligingsinstellingen doen binnen je website zelf. In ons artikel WordPress beveiliging: 23 tips om je website te beschermen leggen we stap-voor-stap uit hoe je WordPress veiliger maakt.
Conclusie
Firewalls vormen een belangrijke laag beveiliging in elk netwerk. Door controle van datapakketten en verbindingen voorkomt een firewall dat gevaarlijk verkeer binnenkomt. Omdat er veel soorten firewalls zijn, kan elke omgeving een passende beveiliging kiezen.
Voor diepere technische uitleg over netwerkbeveiliging en firewalls kun je ook de officiële documentatie van Cisco bekijken: Cisco Firewall Security
Veelgestelde vragen
1. Moet een firewall handmatig worden ingesteld?
Sommige firewalls werken automatisch met standaardregels. Voor betere beveiliging kunnen beheerregels worden aangepast aan het netwerk.
2. Wat is een firewall?
Een firewall is een systeem dat verkeer controleert tussen een intern en extern netwerk en ongewenste of schadelijke verbindingen blokkeert.
3. Is een cloud firewall hetzelfde als een hardware firewall?
Nee. Een cloud firewall werkt in online omgevingen en beveiligt virtuele machines en containers. Een hardware firewall is een apparaat dat in het netwerk zelf staat.
4. Kan een firewall het internet trager maken?
Soms wel. Als een firewall veel verkeer moet controleren of heel strenge regels heeft, kan dat invloed hebben op de snelheid. Moderne firewalls zijn hiervoor geoptimaliseerd.
5. Wat is het verschil tussen antivirus en firewall?
Een firewall stopt indringers van buitenaf. Antivirus zoekt schadelijke bestanden binnen het systeem. Samen bieden ze volledige bescherming.
6. Welke firewall moet ik kiezen?
Dit hangt af van de netwerk, beveiligingsbehoefte en budget. Voor kleine netwerken is een simpele firewall voldoende. Voor grote netwerken is een uitgebreide firewall nodig.
7. Heeft een thuisnetwerk ook een firewall nodig?
Ja, zelfs thuisnetwerken zijn een doelwit voor hackers. Routers hebben meestal een ingebouwde firewall die voorkomt dat onbekende apparaten verbinding maken.
8. Kan een firewall alle cyberaanvallen tegenhouden?
Een firewall beschermt tegen veel soorten aanvallen, maar niet tegen alles. Daarom wordt een firewall gecombineerd met antivirus, monitoring en extra beveiligingslagen.